Tráp ăn hỏi là những lễ vật trong ngày lễ ăn hỏi trọng đại nhưng không hẳn ai cũng biết ý nghĩa của ngày lễ ăn hỏi cũng như các loại tráp ăn hỏi trong phong tục truyền thống của người dân Việt Nam ta.
Trong chia sẻ lần này, Song Huyền ngoài việc sẽ giúp bạn hiểu sâu sắc hơn về các loại tráp ăn hỏi và ý nghĩa của từng lễ vật trong tráp mà còn giúp các bạn chuẩn bị những tráp ăn hỏi cho đúng nghi lễ cũng như phù hợp nhất với gia đình.
1. Lễ ăn hỏi là gì?
Lễ ăn hỏi hay còn gọi là lễ đính hôn là một nghi thức trong phong tục cưới truyền thống của người Việt. Đây là ngày lễ chính thức của hai bên gia đình xác nhận, thông báo với họ hàng bạn bè, người thân về lễ cưới sắp tới. Và xin chúc mừng 2 bạn đã là "vợ sắp cưới" và "chồng sắp cưới" của đối phương. Và cũng từ ngày này, các bạn có thể tập gọi đấng sinh thành của đối phương là bố mẹ xưng con.
Trong lễ ăn hỏi, nhà trai mang lễ vật đã chuẩn bị đến nhà gái để chính thức bái lễ tổ tiên cũng như nói chuyện về lễ cưới sắp tới của hai bạn và hai bên gia đình - Quan niệm ngày xưa thì cũng có thể nói đây là ngày đi hỏi vợ, nếu bên nhà gái chấp thuận thì hai bạn chính thức là vợ chồng sắp cuới. Lễ vật trong lễ ăn hỏi được gọi là tráp ăn hỏi.
2. Cùng tìm hiểu về tráp ăn hỏi nhé
Ở ngay dưới đây, Song Huyền sẽ cùng bạn đi tìm hiểu về tráp ăn hỏi, ý nghĩa các loại tráp và các loại tráp trong phong tục cưới hỏi truyền thống của Việt Nam ta để các bạn chuẩn bị buổi lễ ăn hỏi chu đáo và đúng phong tục nhé! Ngoài ra Song Huyền cũng cung cấp nhiều mẫu tráp ăn hỏi hiện đại đẹp nhất 2019 để các bạn tham khảo.
2.1. Tráp ăn hỏi là gì?
Tráp ăn hỏi là lễ vật do nhà trai chuẩn bị một cách cẩn thận, cầu kỳ, công phu để mang tới nhà gái trong ngày lễ ăn hỏi, tráp ăn hỏi có thể mang ý nghĩa là sính lễ để trước là dâng lên bái yết tổ tiên nhà gái và sau là làm quà cho gia đình, người thân của họ nhà gái.
Tráp ăn hỏi thường được nhà trai chuẩn bị từ 5 lễ, 7 lễ, 9 lễ, 11 lễ, có gia đình còn chuẩn bị 15 lễ vật (Số lượng tuỳ thuộc vào yêu cầu của họ nhà gái hoặc điều kiện kinh tế của họ nhà trai và số tráp (mâm lễ) luôn là số lẻ.
Trước ngày lễ hỏi cả bên nhà trai và nhà gái đều phải chuẩn bị một số bạn nam nữ thanh niên chưa chồng, chưa vợ để bê tráp (bưng tráp) và đỡ tráp trong ngày lễ ăn hỏi.
Tráp ăn hỏi khi mang đến nhà gái sẽ lần lượt được các cô gái đỡ lễ và cùng bưng vào trong nhà. Các lễ vật trong tráp ăn hỏi sau khi hoàn tất thủ tục ăn hỏi sẽ được nhà gái lấy mỗi thứ 1 ít để cho nhà trai mang về, ví dụ như vài cái bánh, vài quả cau, hoa quả... và được gọi là lại tráp.
Số lễ vật còn lại nhà gái sẽ tiến hành chia ra thành các gói nhỏ (mỗi thứ 1 ít) rồi đem làm quà cho bạn bè, họ hàng, người thân và cũng thông báo với mọi người về việc đám cưới sắp tới.
2.2. Ý nghĩa của tráp ăn hỏi trong phong tục Việt
Nguồn gốc của phong tục ăn hỏi đã được truyền lại từ đời cha ông ta mà cũng không ai rõ ràng là ran đời từ bao giờ, nhưng cứ đời trước lại tiếp nối đời sau vẫn luôn gìn giữ và phát huy cho đến tận ngày nay.
Về ý nghĩa của tráp ăn hỏi cũng không có 1 ý nghĩa cụ thể tuy nhiên, các cụ ta vẫn luôn coi tráp ăn hỏi mang ý nghĩa
- Là lễ vật để con trai đi hỏi vợ
- Tráp ăn hỏi là vật phẩm dâng lên tổ tiên họ nhà gái
- Là sự chứng tỏ lòng thành của chàng trai cũng như của họ nhà trai với cô gái và gia đình họ nhà gái
Ngoài ra, mỗi mâm tráp đều có một ý nghĩa rất riêng, các bạn sẽ được tìm hiểu ở các phần dưới đây
3. Các loại tráp ăn hỏi và ý nghĩa của từng loại
Như bên trên Song Huyền đã có đề cập, thông thường nhà trai sẽ chuẩn bị 5 tráp, 7 tráp, 9 tráp, 11 tráp hay 15 tráp. Số lượng tráp do nhà gái yêu cầu hoặc tuỳ thuộc và điều kiện kinh tế của nhà trai và số lượng tráp nhà trai cũng sẽ thông báo với nhà gái để cô dâu chuẩn bị người đỡ lễ.
Vậy với số lượng tráp như bên trên thì sẽ dùng vật phẩm gì, ngay dưới đây Song Huyền sẽ nêu chi tiét từng loại mâm tráp và ý nghĩa của nó nhé.
3.1. Tráp trầu cau
Ý nghĩa về văn hoá: Trong văn hoá người Việt, "miếng trầu là đầu câu chuyện" mà việc cưới hỏi của hai bạn lại là chuyện trọng đại. Trầu cau là để các cụ vừa ăn vừa trao đổi, nói chuyện, sắp xếp công việc cho hai gia đình.
Trong ý nghĩa về tình cảm: Giai thoại trầu cau tượng trưng cho sự thuỷ chung, sắc son, bền chặt của vợ chồng
Một tráp trầu cau cơ bản sẽ gồm có
- 1 mâm, tráp đựng lễ
- 1 buồng cau trên 100 quả
- 1 bó lá trầu
- 3 cành vỏ cây chay (Để ăn cùng với trầu)
Ngoài ra, khi trang trí tráp cau người ta có thể dùng hoa lụa, hoa tươi, cành vạn tuế tết hình trái tim, trang trí cau rồng phượng, dán chữ hỷ đỏ... để làm tráp cau thêm sinh động và sang trọng hơn.
Các mẫu tráp ăn hỏi đẹp cho tráp cau hiện đại
3.2. Tráp rượu, thuốc lá, chè
Ý nghĩa thờ cúng: Rựou chè và thuốc lá là 3 lễ vật thường thấy trong phong tục thờ cúng tổ tiên. Tráp rượu trè thuốc lá cũng không ngoài mục đích là dâng lên tổ tiên để minh chứng cho ngày hạnh phúc của hai bạn được xuôi chèo, mát mái
Mâm tráp rượu thường bao gồm các lễ vật cơ bản như:
- 3 chai rượu Votka hoặc rượu vang Đà Lạt
- 3 cây thuốc lá Vinataba hoặc thuốc lá 3 số
- 0.5 Kg chè Thái Nguyên hảo hạng
- 1 mâm đựng tráp hoặc giỏ
Khi trang trí và sắp lễ, người trang trí sẽ gắn hoa tươi, hoa lụa, nơ, ruy băng, chữ hỷ, hình cô bé, cậu bé để làm tráp thêm sinh động đẹp mắt và trang nhã hơn.
Mẫu tráp ăn hỏi đẹp 2019 dành cho tráp rượu
3.3. Tráp ăn hỏi chè Thái Nguyên
Ý nghĩa phong tục và thờ cúng: Chè (Hay là trà sau khi đã pha) là thức uống hằng ngày của đại đa số người dân Việt Nam ta và nhất là các cụ. Với ấm trà ngon, các cụ có thể ngồi nói chuyện hàn huyên hàng giờ với nhau để cùng thảo luận về hôn lễ của hai bạn, cũng như khách mời cũng ngồi uống trà.
Chè cũng là vật phẩm thường thấy trên bàn thờ gia tiên trong mỗi dịp lễ tết, các ngày lễ trọng đại.
Tráp chè cơ bản sẽ gồm
- Chè Tân Cương Thái Nguyên loại hảo hạng
- Hộp đựng chè (Có thể dùng hộp sắt to hoặc hộp giấy vỏ gấm loại nhỏ)
- Mâm tráp đựng chè
Sau khi bày xong tráp chè, người trang trí sẽ gắn hoa tươi, hoa lụa, nơ, ruy băng để tráp sinh động, đẹp mắt và sang trọng hơn.
Một vài mẫu tráp ăn hỏi hiện đại bạn có thể tham khảo để làm tráp chè
3.4. Tráp hạt sen
Ý nghĩa phong tục: Sen là biểu tượng của Việt Nam, là sự gợi nhớ đến quên hương, đất nước, đến ông cha. Dùng hạt sen làm lễ vật là tỏ lòng thành kính với tổ tiên bên nhà gái cũng như sự biết ơn về công lao sinh thành
Ý nghĩa khác: Hạt sen là món quà quý giá từ thiên nhiên, mang mùi thơm đặc trưng của đồng quê, có vị ngọt ngào sau khi được chế biến là minh chứng cho tình yêu ngọt ngào của cô dâu và chú rẻ
Một tráp ăn hỏi hạt Sen bao gồm
- Trên 100 hộp sen
- 1 Mâp tráp
Ngoài ra khi xếp tráp Sen, người trang trí sẽ xếp theo hình tháp, trang trí hoa tươi, hoa lụa, ruy băng, nơ, chữ hỷ... để tráp sinh động hơn, đẹp hơn và sang trọng hơn.
Một vài hình ảnh về tráp ăn hỏi hạt sen
3.5. Tráp bánh phu thê / bánh cốm
Ý nghĩa tráp bánh phu thê / bánh cốm: Theo giai thoại từ xa xưa để lại xoay quanh câu chuyện về sự gắn bó keo sơn của vợ chồng, hai loại bánh này được làm từ gạo nếp, cốm và nhân đỗ xanh, có tính dẻo, có vị ngọt ngào như tình cảm vợ chồng không thể tách rời.
Ý nghĩa phong tục: Bánh cốm / Bánh phu thê là hai loại bánh truyền thông của người Việt, trong dịp lễ cưới lễ ăn hỏi không thể thiếu trên ban thờ gia tiên hoặc để dùng mời khách khi tới chung vui.
Một mâm tráp ăn hỏi bánh phu thê/bánh cốm sẽ gồm
- 1 mâm tráp đựng lễ
- Trên 100 hộp bánh
Sau khi sắp lễ và cố định các hộp bánh, mâm tráp sẽ được trang trí hoa tươi, hoa lụa, nơ, ruy băng, chữ hỷ để trông bắt mắt và sang trọng hơn.
Một số mẫu tráp bánh phu thê / bánh cốm bạn có thể tham khảo
3.6. Tráp ăn hỏi quả tươi
Ý nghĩa thờ cúng: Dù bất kể ngày thường hay ngày lễ tết, thứ không thể thiếu trên ban thờ gia tiên chính là các loại quả tươi ngon, dâng quả tươi là sự tưởng nhớ đến công ơn của tổ tiên đã sinh thành, nuôi dưỡng để đến ngày nay đơm hoa kết trái.
Ý nghĩa vợ chồng: Quả là món quà tự nhiên của đất trời, là sự kết tinh, đơm hoa kết trái. Cũng như vâỵ, con cái chính là sự kết tinh của vợ chồng, ý nói hai vợ chồng sẽ con đàn cháu đống, tình cảm luôn tươi mới và ngọt ngào.
Tuỳ vào từng gia đình mà các loại quả được chọn cũng khác nhau, có gia đình sẽ lựa chọn ngũ quả (5 loại quả) để xếp thành mâm tráp, có gia đình lại chỉ lấy 1 loại quả: Cam vàng, táo đỏ... để kết tráp.
Cơ bản 1 mâm tráp quả truyền thống sẽ gồm
- 5 loại quả khác nhau - lấy loại màu sắc tươi tắn như: Dưa vàng, Xoài vàng, táo đỏ, lê vàng...
- 1 mâm tráp hoặc giỏ để xếp quả
Sau khi hoàn thành kết tráp xong, các nghệ nhân trang trí sẽ sử dụng hoa tươi, hoa lụa, nơ, ruy băng hay các vật trang trí khác để tạo trang trí cho mâm tráp đẹp và sang trọng hơn.
Ngoài tráp cơ bản ra, các gia đình ngày nay cũng thường sử dụng các loại tráp rồng phượng cho long trọng và đẹp mắt, với tráp rồng phượng tuy chi phí có nhỉnh hơn 1 chút so với tráp cơ bản nhưng lại rất lịch sự, thể hiện thành ý đối với họ nhà gái. Không những thế, rồng phượng còn là linh vật với ý nghĩa may mắn, tài lộc và đoàn viên.
Một số tráp ăn hỏi hoa quả bạn có thể tham khảo
Tráp ăn hỏi hiện đại - hoa quả kết rồng phượng
Tráp hoa quả cơ bản
3.7. Tráp xôi gấc đỗ xanh
Ý nghĩa trong phong tục thờ cúng: Xôi là vật phẩm không thể thiếu trong phong tục thờ cúng tổ tiên bày tỏ sự kính trọng, lời cảm ơn đến tổ tiên đã gây dựng, độ trì để cuộc sống no đủ hạnh phúc.
Ý nghĩa về sự may mắn: Xôi gấc có màu đỏ, tượng trung cho sự may mắn và đỗ có màu vàng tượng trung cho sự no đủ, ấm cúng theo thuyết màu sắc của người phương Đông
Tráp xôi cơ bản gồm có:
- Xôi được đồ từ gạo nếp trộn với ruột quả gấc có màu đỏ tươi
- Đỗ anh được đồ từ đỗ tách vỏ, có màu vàng
Sau đi đồ xong, nghệ nhân sẽ đưa xôi và đỗ và khuôn để tạo hình cho bắt mắt sau đó mới đưa ra mâm tráp và trang trí hoa tươi, dán chữ hỷ
Về cơ bản thì tráp ăn hỏi với 7 loại lễ trên là phù hợp cho nhiều gia đình, còn đối với những gia đình có nhu cầu số lượng tráp nhiều hơn thì có thể bổ sung thêm các loại tráp: Tráp lợn sữ quay, tráp quả rồng, tráp quả phượng, tráp bánh đậu xanh, tráp bia nước ngọt...
Ở một số vùng miền đặc trưng có thể có tráp quần áo cho cô dâu - Mang ý nghĩa của sự no đủ, ấm cúng
Trên đây là những chia sẻ của Song Huyền về phong tục tráp ăn hỏi và ý nghĩa cũng như chi tiết về từng loại tráp để bạn có thể hiểu hơn và chuẩn bị một cách chu đáo nhất trong ngày lễ trọng đại.
Tham khảo các loại tráp ăn hỏi của Song Huyền
Nếu tự làm tráp ở nhà thì có phần khá khó khăn và phức tạp vì các đồ trang trí cũng như cách trang trí sẽ không được đa dạng và chuyên nghiệp như các nghệ nhân chuyên trang trí và kết tráp ăn hỏi mà tính ra thì giá cả chưa chắc đã tốt hơn so với dịch vụ (Vì mình phải mua lẻ nên đắt hơn mà).
Chính vì thế nếu ở Hà Nội hoặc các tỉnh lân cận, các bạn có thể trao đổi với Song Huyền để Song Huyền lên giúp bạn các loại tráp ăn hỏi đẹp và hiện đại nhất cũng như tphù hợp nhất với điều kiện kinh tế. Chi tiết bạn vui lòng gọi cho Song Huyền theo số Hotline:
0975. 849. 999 hoặc để lại thông tin ở dưới đây
